روز بعدی برای بازماندگان از این جنگ وجود نخواهد داشت و امیدها برای پایان دادن به جنگ در غزه اندک اندک از بین می رود. نویسنده این مطلب با اشاره به اینکه در سرتاسر خاورمیانه درد ناشی از این جنگ احساس می شود می گوید که هیچ آتش بسی نمی تواند به این خصومت ها پایان دهد.
شش ماه پیش، حسین العوده با کار در یک سازمان غیردولتی بزرگ بین المللی (NGO)، یک نوزاد جدید، دو کودک بزرگتر کنجکاو و باهوش و یک خانه کوچک در شهر غزه زندگی نسبتا خوبی داشت. اکنون این مرد ۳۷ ساله در رفح، جنوبی ترین شهر غزه، تنها است و در یک آپارتمان نیمه متروکه زندگی می کند و از والدین مسن خود مراقبت می کند. او پس انداز زندگی خود را خرج کرد تا همسر و فرزندانش را از غزه به مصر بفرستد و خود او نیز روز و شب را با کنسروهای لوبیا می گذراند. خودرو و خانه او در یک حمله هوایی ویران شد و یک حمله دیگر باعث کشته شدن ۱۲ نفر از اعضای خانواده بزرگ او شد.
علیرغم احتمال تصویب قطعنامه سازمان ملل برای پایان دادن به خصومتها و با ادامه گفتگوهای غیرمستقیم در قطر درباره آتشبس بین حماس و اسرائیل، حسین العوده فکر نمیکند به زودی صلح واقعی حاصل شود. او می گوید: بله همه چیز پایانی دارد اما همین پایان که امروز بسیار دور است آغاز جنگ جدیدی خواهد بود.
در میان اسرائیلیها، فلسطینیها و در سراسر خاورمیانه یک حس دردناک در حال ریشه دواندن است. تقریباً شش ماه پس از حملات غافلگیرکننده حماس که جنگ علیه غزه را آغاز کرد، اکنون مشخص شده است که «روز بعد»برای غزه وجود نخواهد داشت.
بسیاری اکنون متقاعد شدهاند که پایانی برای خصومتهایی که در ابتدای آن بیش از ۱۱۰۰ اسرائیلی، عمدتا غیرنظامی، در حملات حماس به سرزمین های اشغالی در ماه اکتبر و سپس حداقل ۳۲۰۰۰ نفر در حمله نظامی بعدی اسرائیل کشته شدند، وجود نخواهد داشت.
اقدامات برای برقراری آتشبس ممکن است منجر به توقف موقت خشونت شود اما پس از آن خشونت و بحران انسانی حاد در غزه احتمالا برای سالهای بیشتری ادامه پیدا خواهدکرد. آتش بسی که در دوحه مورد بحث قرار گرفت به مدت شش هفته ادامه خواهد داشت. گویا حماس از اصرار خود بر توافق قطعی برای پیشبرد مراحل به سوی آتش بس دائمی دست کشیده است.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اسرائیل، به مذاکره کنندگان خود گفته است که تنها یک وقفه اولیه شش هفته ای قابل قبول است و روز جمعه تاکید کرد که حماس تنها زمانی شکست خواهد خورد که نیروهای اسرائیلی وارد رفح شوند، جایی که یک میلیون آواره از جمله حسین العوده در آن پناه گرفته اند، و آخرین نیروهای مسلح باقی مانده از حماس را از بین برده و رهبران آن را پیدا کنند. نتانیاهو گفت: اگر آمریکا از این حمله حمایت نکند، اسرائیل به تنهایی این کار را انجام خواهد داد.
اکنون بسیاری بیم این را دارند که معیار نتانیاهو برای پایان دادن به جنگ معیار درستی برای پایان دائمی این خصومت ها نباشد. نئومی نیومن، یکی از اعضای مدعو در موسسه واشنگتن، که قبلا به عنوان رئیس واحد تحقیقات در سرویس امنیتی اسرائیل، شین بت، خدمت می کرد و همچنین بسیاری از امدادگران حاضر در منطقه معتقدند که نظم در غزه به طور ناگهانی احیاء نخواهد شد، حتی اگر آتش بس برقرار باشد: کمکها به نوار غزه سرازیر نمیشوند، اما کمکهای بشردوستانه پراکنده ممکن است به اندازهای باشد که اکثر مردم، اما احتمالاً نه همه، را از گرسنگی حفظ کند. مرحله بازسازی شهرهای غزه نیز فوراً آغاز نخواهد شد و فقط پایانی برای تخریب سیستماتیک آنها رقم خواهد خورد.
جیمز الدر، سخنگوی یونیسف، هفته گذشته از ازدحام بیش از حد گسترده در جاده ساحلی غزه – یکی از معدود گذرگاههای موجود در منطقه قابل استفاده برای کامیونها و وسایل نقلیه دیگر – که در آن صدها هزار نفر در خیابانها، در ساحل میخوابند، خبر داد.
در شمال غزه، صدها هزار نفر در بحبوحه فروپاشی تقریباً کامل نظم مدنی و جنگ مجدد، با منابع غذایی ناکافی زنده می مانند. در منطقه دیگری در نواری از ساحل ماسهای در غرب رفح که در آن آب و غذای کم وجود دارد اما خبری از سرویس بهداشتی نیست، اردوگاههای جدید تعدادی نامعلوم از فلسطینی ها را پناه میدهند. در این منطقه دو مزیت نسبی نسبت به سایر مناطق غزه وجود دارد که آن را برای پناه گرفتن مردم امن تر می کند: نخست آنکه جنس خاک آن باعث شده حماس نتواند تونل های زیر زمینی حفر کند و دوم آنکه هیچ ساختمان بلندی در آن وجود ندارد . یکی از آوارگان در این باره به گاردین می گوید: هیچ هدف زیرزمینی وجود ندارد که بتواند حمله هوایی اسرائیل را به خود جلب کند و هیچ همسایه ای در بالا یا پایین وجود ندارد که هویت آنها حتی برای کسانی که به دلیل هرج و مرج آوارگی جمعی در این نزدیکی زندگی می کنند – ناشناخته باشد.
ده ها سناریو مختلف برای اداره نوار غزه و زندگی ۲.۳ میلیون ساکن در هم شکسته، گرسنه و آسیب دیده آن مطرح شده است. تحلیلگران می گویند که هیچ کدام قانع کننده نیستند. این سناریوها از دخالت تشکیلات خودگردان فلسطینی در اداره این منطقه تا نوعی حکومت محلی توسط قبایل و چهره های دارای قدرت در غزه که مورد قبول اسرائیل باشند را شامل می شود. اما کارشناسان هر دو این سناریوها را غیرممکن می دانند.
تعداد کمی بر این باورند که می توان یک نوع نیروی حافظ صلح چند ملیتی برای اداره غزه ایجاد کرد، یا اینکه کشورهای خلیج فارس مبالغ هنگفتی را برای بازسازی غزه اختصاص خواهند داد. در تل آویو، این ایده که مقامات اسرائیلی باید مستقیما غزه را اداره کنند، در حال افزایش است.
اخیرا یک تحلیل گر اسرایلی در روزنامه نزدیک به دولت نتانیاهو ادعا کرده بود که بهترین طرح برای روز بعد از جنگ در غزه ، استقرار چکمه های اسرائیلی بر روی زمین و اداره سیاسی این منطقه توسط اسرائیل خواهد بود.
بسیاری از کسانی که تحولات جنگ را در طول شش ماه گذشته مشاهده کرده اند، معتقدند که هر گونه بحث در مورد دوران جدید پس از جنگ، گمراه کننده و نابجا است.
بستگان گروگانهایی ( اسرایی) که در غزه نگهداری میشوند میدانند که زمان رو به اتمام است و به همین دلیل برای آزادی اسرای در اختیار حماس فشار بیشتری وارد می کنند تا شاید توقف موقت جنگ رقم بخورد. از سوی دیگر برخی گفتند که پس از وقفه در خصومتها، فلسطینیها و اسرائیلیها میتوانند شفافتر درباره گزینههای آینده فکر کنند.
گیل دیکمن، دانشجوی روانشناسی در تل آویو که پسر عموی ۳۹ ساله اش توسط حماس به اسارت گرفته شد و هنوز در غزه نگهداری می شود، معتقد است که “پیروزی کامل” که بارها توسط نتانیاهو به اسرائیل وعده داده شده یک توهم است. او می گوید:« به این ترتیب تمام نمی شود. این یک جنگ بسیار متفاوت است. اما این یک درگیری بی پایان نیست. ما در ۷ اکتبر دیدیم که شما نمی توانید یک درگیری را مدیریت کنید بلکه درگیری شما را مدیریت می کند. پایان دادن به درگیری های صد ساله زمان می برد، اما می توان به آن پایان داد.»
منتشر شده در سایت خبری جماران- ۰۵/ ۰۱/ ۱۴۰۳