اکرم امام اوغلو از حزب «جمهوری‌خواه خلق» پس از پیروزی دوباره در انتخابات استانبول به احتمال زیاد نامزد انتخابات ریاست جمهوری بعدی خواهد شد. او کیست و از چه قابلیت هایی برای جانشینی رجب طیب اردوغان برخوردار است؟
اکرم امام اوغلو، شهردار تازه انتخاب شده استانبول، به عنوان رقیب اصلی دوران سلطنت طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه ظاهر شده است. اما از برخی جهات، او راه رهبر ترکیه را که در دهه ۱۹۹۰ شهر را اداره می کرد، دنبال می کند.
جدای از رهبری بزرگترین شهر کشور، هر دو ریشه خانوادگی در منطقه شرق دریای سیاه دارند و شغل سیاسی هر دو آنها توسط دادگاه های ترکیه با مانع مواجه شده است. در جوانی هر دو فوتبالیست بودند.
امام اوغلو، ۵۳ ساله، پس از کسب یک پیروزی راحت و حفظ پست خود در انتخابات شهرداری روز یکشنبه، بر اساس اکثریت قریب به اتفاق آراء شمارش شده، از نظر بسیاری از تحلیلگران، یک گزینه بالقوه برای رئیس جمهوری است. در حالی که اوغلو و اردوغان هر دو توانایی قوی برای جلب نظر رای دهندگان را دارند، در سیاست اختلاف نظر دارند. امام اوغلو، تاجر سابق با چهره ای دوست داشتنی، در این باره گفته است: «عقاید ما تا حد زیادی با هم متفاوت و حتی مخالف است.»
اردوغان با یک حزب اسلامگرا وارد سیاست شد و از زمانی که در سال ۲۰۰۲ کنترل امور را به دست گرفت، با دیدگاه دیندار خود، دولت سکولار را تغییر شکل داد. در مقابل، امام اوغلو از حزب جمهوری خواه خلق (CHP) است که به شدت سکولاریست است، او در سال ۲۰۰۸ به آن پیوست و ده سال پیش شهردار منطقه بیلیکدوزو استانبول شد.
موفقیت امام اوغلو به دلیل توانایی او در شکستن سقف حمایت ۲۵ درصدی حزب سوسیال دموکرات CHP در ترکیه و جلب نظر رای دهندگان محافظه کار بیشتر از اردوغان است.
او این توانایی را در سال ۲۰۱۹ ثابت کرد زمانی که حزب عدالت و توسعه اردوغان (AKP) بزرگترین شکست خود را در دو دهه اخیر تجربه کرد و نامزد این حزب نه یک بار که دو بار شکست خورد. یک دادگاه پیروزی او در ماه مارس آن سال را باطل کرد تا او با اختلاف بیشتری در انتخابات مجدد در ژوئن پیروز شود.
اردوغان با وجود تنش‌های اقتصادی گسترده، سال گذشته بار دیگر به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد و بسیاری از نظرسنجی‌ها را نادیده گرفت. اما امام اوغلو اکنون ضربه جدیدی به مخالفان وارد کرده است.امام اوغلو در جریان مبارزات انتخاباتی گفت: «این بیش از یک انتخاب شهردار است، دموکراسی احیا خواهد شد و قانون و عدالت باز خواهند گشت.» منتقدان اردوغان می گویند که قوه قضاییه، حقوق مدنی و آزادی مطبوعات ترکیه تحت نظارت او تضعیف شده است، اتهاماتی که دولت آن را رد می کند.
امام اوغلو تاکنون با مشکلات قضایی مواجه شده است. پس از پیروزی او در سال ۲۰۱۹، یک قاضی او را به ۲-۱/۲ سال زندان و به دلیل توهین به مقام های دولتی او را به ممنوعیت از کار سیاسی محکوم کرد. دادگاه تجدید نظر هنوز در مورد این پرونده تصمیم نگرفته است. این محکومیت بازتاب تجربه اردوغان بود که در سال ۱۹۹۹ برای مدت کوتاهی به خاطر خواندن شعری که دادگاه آن را تحریک به نفرت مذهبی دانست، زندانی شد.
سال گذشته، دادگاه دیگری علیه امام اوغلو به اتهام تقلب در مناقصه که سه تا هفت سال حبس دارد، تشکیل شد. منتقدان اردوغان این موارد را تلاشی برای ممانعت از فعالیت سیاسی امام اوغلو می دانند. اردوغان و حزب عدالت و توسعه او این ادعاها را رد می کنند.
امام اوغلو علیرغم آنچه او به عنوان موانع موجود در آنکارا برای کار می داند، اما همزمان ادعا می کند که دولت او خدمات و توسعه را در استانبول، شهری ۱۶ میلیونی که اقتصاد ترکیه را پیش می برد، ارائه کرده است.این کلان شهر دنیایی دور از شهر ترابزون است. شهری در کنار دریای سیاه که امام اوغلو در سال ۱۹۷۰ در آن متولد شد و دوران کودکی خود را در میان “طبیعت سرسبز، دریای مواج و خیابان های سنگی” آن گذراند.
او در دانشگاه استانبول تحصیل کرد و در سال ۱۹۹۴، سالی که اردوغان شهردار شد، در رشته مدیریت بازرگانی فارغ التحصیل شد، و سپس وارد شغل خانوادگی که تجارت ساختمانی بود شد. او ازدواج کرده و سه بچه دارد.
اوزر سنکار، رئیس موسسه نظرسنجی متروپول، پیش از انتخابات به رویترز گفت: «(اگر) این انتخابات به نوعی با اعتراض لغو نشود، او در سال ۲۰۲۸ رئیس جمهور خواهد شد.»
رقابت بین امام اوغلو و اردوغان ممکن است در سال‌های آینده در صحنه ملی داغ شود، اما شهردار استانبول اخیراً خاطره نخستین رویارویی با اردوغان را بازگو کرده است. در اواسط دهه ۱۹۹۰ پس از شهردار شدن اردوغان، او از رستورانی که امام اوغلو جوان اداره می کرد در منطقه گونگورن استانبول بازدید کرد. امام اوغلو گفت: «زمانی که او نخستین ماه های حضور در شهرداری را تجربه می کرد من در رستورانم میزبان او بودم. او در رستوران من کوفته خورد و من پولش را نگرفتم. او تا زمانی که زنده است آن قبض را پرداخت نخواهد کرد.»
منشر شده در سایت خبری جماران – ۱۳/ ۰۱/ ۱۴۰۳
